Menu
20 oktober 2022

Hoe meertalige kinderen meedoen in het wetenschapsmuseum

PhD-kandidaat Lucía Chisari doet onderzoek naar de participatie van meertalige kinderen in wetenschapsmusea. Interviews met kinderen, hun families en museummedewerkers brachten mooie inzichten aan het licht: bijvoorbeeld hoe belangrijk de rol is die ouders spelen. En dat je vooral goed moet luisteren naar de kinderen zelf.

In NEMO, Museon-Omniversum en Teylers werden gezinnen en museummedewerkers geïnterviewd over hun ervaringen in het museum, vanuit het taalperspectief. Welke kansen en uitdagingen zijn er op het gebied van taal, om de participatie van meertalige kinderen te bevorderen? Bij de interviews waren ook tolken aanwezig. Lucía: “Dan zie je meteen hoe zowel ouders als kinderen op hun gemak zijn als ze hun eigen taal kunnen spreken. Dat ze zich comfortabeler voelen.” 

Taal is belangrijk
Uit het onderzoek tot nu toe in de musea zijn in elk geval twee belangrijke conclusies te trekken. De eerste is dat taal een grote rol speelt als kinderen en hun ouders zich echt in de inhoud willen verdiepen. “Vooral bij deze wetenschapsmusea: je kunt leuke dingen doen en ervaren, maar wie zich echt ergens in wil verdiepen heeft taal nodig,” legt Lucía uit. “Teksten bleken dan toch nog te lang of abstract. Of kinderen beheersen het Nederlands nog onvoldoende. En is hun Nederlands wel goed, dan hebben ze niet altijd zin of vinden het moeilijk om alles voor hun ouders te vertalen.”

“Ouders zijn poortwachters”

“Dat laatste is belangrijk,” benadrukt Lucía, “Want ouders spelen een cruciale rol bij de museumbeleving van kinderen. Uit literatuuronderzoek blijkt dat al, maar wij merkten het hier ook op. Ouders zijn ‘poortwachters’. Zij kunnen de ervaring van hun kinderen verrijken of beperken. Als ouders niet op hun gemak zijn, of het niet begrijpen, lopen ze sneller ergens langs en missen de kinderen het ook. Als gezin voelen ze zich bovendien vaak niet op hun gemak als ze hun thuistaal spreken in het museum, tussen de andere bezoekers. Wat uiteraard ook weer vragen oproept, want zijn er dus impliciete taalnormen? Moeten en kunnen we daar iets aan doen?”

Ideeën
Dit onderzoek leverde veel ideeën op: “Als onderwijsonderzoekers hebben we allerlei ideeën, maar ook de museummedewerkers denken mee.” In de interviews die masterstudent Kaelin DeLong met hen hield, kwamen goede ideeën boven water, volgens Lucía: “Voor hen speelt bovendien de missie van het museum nog mee. Sommige musea willen interesse wekken voor wetenschap in het algemeen, andere willen echt laten zien hoe wetenschap werkt. Wij zoeken daarbinnen naar algemene principes op het gebied van taal die overal toepasbaar zijn. ” 

Enkele van de ideeën die in dit onderzoek naar boven kwamen:

– Technologie gebruiken voor vertaling zoals audio guides en QR-codes
– Non-verbale middelen inzetten zoals plaatjes en video’s
– Toelichtingen in meer talen zichtbaar en toegankelijk maken en daarbinnen (welke talen, welke formuleringen?) zoeken naar mogelijkheden om het museum via taal inclusiever te maken. 
– Mensen begroeten in hun eigen taal. Korte zinnen in verschillende talen instuderen waardoor mensen zich welkom voelen.

Diplomatiek
Lucía was onder de indruk van de input die ze kreeg van de kinderen: “Tijdens de gesprekken dachten de kinderen heel goed mee over de vraag hoe meertalige gezinnen geholpen zouden moeten worden in een museum. En ze waren daarin ook heel diplomatiek: ‘Dit museum is leuk,’ zei een jongetje. ‘Maar je moet er nog eentje naast bouwen die dan alleen voor kinderen is. Wel precies hetzelfde, maar met bordjes waarop geen woorden staan die kinderen niet begrijpen.’” 

Samen
“Ons doel is dat we kinderen en hun ouders echt betrekken bij de inhoud van het museum. Dat ze samen praten over wat ze zien en ervan vinden, met behulp van hun thuistaal. Dat ze verbanden leggen tussen wat ze zien en zichzelf. Dan ontstaat betrokkenheid en onthouden ze wat ze beleefd en gezien hebben. Wij denken dat dat via taal kan en dat willen we dus graag verder onderzoeken. We gaan op basis van deze eerste verkenning samen met de museummedewerkers een meertalige aanpak ontwerpen en deze uitproberen. Hierbij volgen we de principes van ontwerpgericht onderzoek.”   

Hier vind je het eerste korte verslag van het onderzoek van Lucía

Multi-STEM
Het onderzoek van Lucía is onderdeel van het Multi-STEM-project van de NWA-route Jeugd, onder leiding van Elma Blom. In dit ontwerpgerichte onderzoek worden meertalige strategieën, instrumenten en vaardigheden ontwikkeld die direct bij het leren van de STEM-vakken kunnen worden toegepast. (Science, Technology, Engineering, Mathematics) Elma: “Deze strategieën helpen ouders, leerkrachten en wetenschapsmusea om participatie van meertalige kinderen te bevorderen. Hierdoor presteren kinderen beter en ervaren zij meer inclusie.” 

In dit artikel lees je meer over het Multi-STEM-project.

Multistem.net   |   Linkedin